به گزارش خبرنگار کشاورزی خبرگزاری فارس، محمود حجتی صبح امروز در جشنواره ملی کشاورزی و تقدیر از نمونه‌های بخش کشاورزی در تهران، به وضعیت کشاورزی در ایران اشاره کرد و گفت: تغییر اقلیم در کشور در حال وقوع است و مشکلات کم‌آبی روز به روز بیشتر می‌شود، اما با تلاشی که کشاورزان انجام دادند، درسی به ما آموختند که با همین منابع محدود آبی و با مدیریت آب و خاک، چنین محصولاتی را برداشت کرده‌اند.

وی گفت: در گندم آبی، نمونه کشوری بیش از 3 برابر متوسط ملی و در گندم دیم بیش از 5 برابر متوسط ملی تولید داشته است، مضاف بر آنکه تولیدکننده نمونه ملی ما در محصولات باغی 7 تا 10 برابر و تولیدکننده نمونه ذرت دانه‌ای 17 تن در هکتار تولید داشته، در حالی که متوسط کشوری 7 تن است، پس باید گفت این امر شدنی است.

وزیر جهاد کشاورزی استفاده از سیستم آبیاری تیپ (نواری) را در کاهش مصرف آب و افزایش محصول بسیار مؤثر دانست و افزود: باید پرسید چرا بقیه کشاورزان نمی‌توانند به این میزان تولید کنند و همه ما امروز دور هم جمع شده‌ایم که پاسخ این سؤال را بدهیم و از راهنمایی‌های کشاورزان نمونه استفاده کنیم.

حجتی با تأکید بر اینکه نگاه تمام مسئولان کشور به تولید ملی و امنیت غذایی است، تصریح کرد: رسانه ملی و اصحاب رسانه باید در انتقال تجربیات کشاورزان نمونه به میدان آمده و کمک کنند.

وی با انتقاد از آنهایی که هنگام افزایش تولید در بخش کشاورزی، کم‌آبی را بهانه می‌کنند، تصریح کرد: وقتی تولید یک محصول بالا می‌رود، می‌گویند آب زیادی مصرف شده، در حالی که اکنون طی سال‌های اخیر سطح زیر کشت گندم 600 هزار هکتار کاهش یافته که 200 هزار هکتار آن در بخش گندم آبی و 400 هزار هکتار آن در بخش گندم دیم است، در حالی که یک زمانی 6 تا 7 میلیون تن گندم وارد می‌کردیم، اما امسال به این حد تولید رسیده‌ایم.

حجتی با انتقاد از اینکه از ظرفیت‌های بالقوه بخش کشاورزی آن طور که باید استفاده نمی‌شود، افزود: طبق گزارشات مؤسسه آب و خاک، بهره‌وری آب طی چند سال اخیر از 37 درصد در مزارع به 43 درصد افزایش یافته است.

وی گفت: در همین راستا سال گذشته 16 هزار حلقه چاه غیرمجاز بسته شد و امسال نیز 10 هزار حلقه شناسایی و بسته شده است.

به گفته حجتی، اصلاح بذر و همچنین ترویج کشت نشایی از مواردی است که به شدت مصرف آب را تا 35 درصد کاهش می‌دهد، مضاف بر آنکه کشت نشایی، دوره رشد را به یک سوم می‌رساند.

وی با بیان اینکه باید به سمت افزایش بهره‌وری و تولید انبوه پیش برویم، خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم زنجیره تولید، گم‌شده بخش کشاورزی است و متأسفانه در این حوزه آنطور که باید نتوانسته‌ایم قدم برداریم، چرا که تولید کشاورزی هر چند انبوه شود، بدون زنجیره ابتر است، اما باید زنجیره‌ها را تا سفره مردم پیش ببریم والا باید شاهد اشک و مصیبت‌های تولیدکننده بر سر مزارع باشیم.

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه چرا کشاورز با وجود مشقات بسیار، تهیه بذر، کود وقتی محصولش را تولید می‌کند نباید خریدار داشته باشد، افزود: این معضل فقط مختص به صیفی‌جات و سبزیجات نیست، بلکه در محصولات باغی و مرکبات نیز شاهد آن هستیم و باید پرسید، چرا عملکرد ما در هکتار در تولید مرکبات 19 تن است، در حالی که با کاشت نهال‌های جدید و اجرای روش‌های مهندسی و آبیاری می‌توانیم آن را به 40 تن برسانیم.

حجتی، بازار را یکی از دغدغه‌های بخش کشاورزی دانست و افزود: ما بازار را رها کرده‌ایم و زنجیره مزرعه تا سفره را آن طور که باید و شاید پیش نبرده‌ایم و در برخی جاها بی‌توجهی کرده و می‌کنیم و امروز با همه آنهایی که در ستاد، صف و تولید هستند، عهد می‌بندیم که زنجیره تولید را پیگیری کنیم.

وی با ذکر مثال‌هایی در بخش تولید گفت: اگر کارخانه لبنی، مواد اولیه نداشته باشد، نهایتاً میزان تولید را کاهش داده و کارگران خود را تعدیل می‌کند، اما دامدار نمی‌تواند تولید شیر را متوقف کند و به گاوها مرخصی بدهد. 

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به سفر استانی هیأت دولت در سال اول به استان اردبیل گفت: اردبیل سالانه 900 هزار تن سیب‌زمینی تولید می‌کند، در حالی که وقتی پرسیدیم، تنها برای 6 هزار تن آن هم در حد انباری و نه سردخانه فضا برای نگهداری محصول داشتند و این در حالی است که تولیدکننده توقع دارد 900 هزار تن محصول خود را در مدت کوتاهی برای تازه‌خوری وارد بازار کند، نتیجه آن می‌شود که دلال‌ها به میدان آمده و محصول را به بهای اندک می‌خرند.

وی ادامه داد: در حالی که اگر سردخانه برای نگهداری محصول وجود داشته باشد، محصولات در عرض سه چهار ماه روانه بازار می‌شود و حتی می‌توانیم صنایع تبدیلی ایجاد کنیم.

وی تصریح کرد: بدترین شکل حمایت، حضور دولت در خرید تضمینی است که بیشترین هزینه و کمترین بهره‌وری را دارد و خرید تضمینی بدترین روش حمایت از تولیدکننده است، در صورتی که اگر دولت در ایجاد ساختارها حمایت و پشتیبانی کند، به جاهای خوبی می‌رسیم.

حجتی، استفاده از روش‌های سنتی در زنجیره تولید را غلط دانست و گفت: صادرات، شرکت بازرگانی خود و اهلیت لازم را می‌خواهد، چرا که تولید با کیفیت و مدیریت، لزوماً یکی نیست و اگر امروز خوب تدبیر کنیم، در آینده اضطراب نخواهیم داشت و خیلی از دل مشغولی‌های امروز ما مربوط به گذشته است.

وی همچنین به جلسه امروز خود در شورای اقتصاد برای تعیین تکلیف قیمت برنج، وضعیت بازار و قیمت خرید تضمینی اشاره کرد و گفت: دست همه مروجین، تولیدکنندگان و محققانی که در بخش کشاورزی با فعالیت‌های شبانه‌روزی خود سبب شده‌اند که به اینجا برسیم، را می‌بوسم.